ITO Thailand Hygiene Blog
4 ด้านความเสียหาย หากผลิตภัณฑ์อาหารของท่านไม่ปลอดภัย (Part 1)
4 ด้านความเสียหาย หากผลิตภัณฑ์อาหารของท่านไม่ปลอดภัย (Part 1)
1.ความเสี่ยงด้านสุขภาพ
ผู้บริโภคที่รับประทานอาหารที่ไม่ปลอดภัยขึ้น อาจเกิดอันตรายต่อสุขภาพในด้านต่าง ๆ
อันตรายทางกายภาพ
อันตรายทางกายภาพในอาหารที่พบได้บ่อยมักเป็นของแข็งหรือแหลม ที่ทำลายระบบทางเดินอาหาร (อ่านเพิ่มเติม: อันตรายทางกายภาพ และ การป้องกันและตรวจสอบ) โดยเป็นอันตรายที่เกิดได้บ่อยและเฉียบพลัน เช่น กรณีข่าวการรับประทานอาหารปนเปื้อนเศษฝอยขัดหม้อ ร้ายแรงถึงระดับการผ่าตัดฉุกเฉิน [1], ก้างปลาติดคอ ที่อาจปักลึกหรือมีการติดเชื้อขึ้นได้ [2], หรือกรณีข่าวฟันแตกจากการเคี้ยวกรวดที่ปนเปื้อนมาในข้าว [3] เป็นต้น
อันตรายทางเคมี
อันตรายทางเคมีที่ปนเปื้อนมาในอาหาร อาจเกิดจากการปนเปื้อนมากับวัตถุดิบ เช่น ฮอร์โมนในสัตว์ ยาฆ่าแมลง โลหะหนักในน้ำ, การเติมวัตถุเจือปนอาหาร สารเติมแต่งหรือสารกันบูดเกินกำหนด หรือการผสมที่ผิดพลาดทำให้อาหารบางส่วนมีสารเคมีมากเกินระดับปลอดภัย, การเติมสารต้องห้ามหรือสารอันตรายเพื่อปรับคุณภาพ เช่น สารฟอกขาว ฟอร์มาลีน, สารเคมีที่เกิดจากกระบวนการผลิต เช่น สารก่อมะเร็งกลุ่ม Acrylamide จากปฏิกิริยาการเกิดสีน้ำตาลเมลลาร์ด (Maillard reaction) ในอาหารที่ให้ความร้อนสูงจนเกิดสีน้ำตาล หรือการเกิดไขมันทรานซ์ในน้ำมันที่ถูกทอดซ้ำ ๆ ด้วยอุณหภูมิสูง ๆ เป็นต้น รวมไปถึงสารเคมีอื่น ๆ ที่มีการใช้งานในบริเวณสถานที่ผลิตอาหารและอาจมีความเสี่ยงในการปนเปื้อนลงสู่อาหารด้วย เช่น สารทำความสะอาด สารหล่อลื่น สารฆ่าเชื้อโรค สารฆ่าสัตว์รบกวน (หนู,แมลง) เชื้อเพลิง เป็นต้น อ่านเพิ่มเติม
อาการทางร่างกายที่เกิดขึ้นจากการบริโภคอาหารที่มีอันตรายทางเคมี อาจเป็นได้ทั้งเกิดอาการโดยเฉียบพลัน หากได้รับสารพิษมากในคราวเดียว เช่น อาการปวดหรือวิงเวียนศีรษะ คลื่นไส้ ปวดท้อง อาเจียน ตาพร่า อ่อนเพลีย ท้องร่วง เป็นต้น หากได้รับสารพิษปริมาณมากอาจทำให้อวัยวะภายในบกพร่องหรือเสียชีวิตได้ หรือการสะสมและเป็นอันตรายในระยะยาว เช่น โรคมะเร็ง โรคมินามิตะจากสารปรอท โรคอิไต อิไต จากสารแคดเมียม การเกิดกรณีเชื้อดื้อยาเนื่องจากรับประทานเนื้อสัตว์ปนเปื้อนยาฏิชีวนะ เป็นต้น
ในปัจจุบันยังพบข่าวการปนเปื้อนสารเคมีในอาหารอยู่ เรื่อย ๆ เช่น ปลาหมึกแห้งปนเปื้อนแคดเมียม [4], สารเคมีตกค้างในส้ม [5], กรณีพบสารเคมี Triazophos ตกค้างในพริกแดงแช่แข็งเกินมาตรฐาน ทำให้ประเทศญี่ปุ่นปรับระดับการสุ่มตรวจสารเคมีผลิตภัณฑ์ที่นำเข้าจากประเทศไทยเพิ่มขึ้นเป็น 30% [6], รวมไปถึงกรณีพบสารก่อมะเร็ง (2-Chloroethanol) ในไอศกรีมจนต้องมีการเรียกคืนสินค้าในหลายประเทศ [7]
อันตรายทางชีวภาพ
อันตรายทางชีวภาพอาจเกิดจากจุลินทรีย์หรือสารพิษจากจุลินทรีย์ พบได้ในผลิตภัณฑ์ที่มีกระบวนการผลิตไม่เป็นไปตามการปฏิบัติที่ดีในการผลิตอาหาร เช่น วัตถุดิบมีการปนเปื้อนจุลินทรีย์มากเกินกำหนด, กระบวนการลดปริมาณเชื้อจุลินทรีย์ เช่น การล้างทำความสะอาด การให้ความร้อน การลดปริมาณน้ำอิสระ การเพิ่มความเป็นกรด ฯลฯ เกิดความผิดพลาดหรือไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ, การปนเปื้อนจุลินทรีย์ เช่น การปนเปื้อนข้ามจากวัตถุดิบไปยังผลิตภัณฑ์, การปนเปื้อนจากพนักงาน, การปนเปื้อนจากสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ โดยอาจส่งผลต่อสุขภาพของผู้บริโภคเพียงเล็กน้อย เช่น ท้องเสีย ไม่สบายท้อง ไปจนถึงอาการรุนแรง ช็อก เสียชีวิตได้ รวมไปถึงอาจเกิดเป็นโรคระบาด (outbreak) ที่มีความเสียหายเป็นวงกว้างได้อีกด้วย
ปัญหาอันตรายทางชีวภาพ เป็นเรื่องที่คิดว่าทุกคนต้องเคยมีประสบการณ์ จากอาการปวดท้อง ท้องเสีย เมื่อรับประทานอาหารที่ผลิตอย่างไม่ถูกสุขลักษณะ วัตถุดิบที่ไม่สดสะอาด หรือแม้แต่มีการสัมผัสโดยสัตว์พาหะต่าง ๆ กรณีที่เป็นข่าวใหญ่ มีทั้งในระดับประเทศ เช่น กรณีข่าวประชาชนท้องเสียเป็นจำนวนมากที่จังหวัดจันทบุรี เมื่อช่วงเดือนธันวาคม 2564 จากการปนเปื้อนเชื้อ Norovirus [8] และข่าวการปิดโรงงานนมผงสำหรับทารกในสหรัฐอเมริกา เมื่อต้นปี 2565 เนื่องจากพบการปนเปื้อนเชื้อ Cronobacter จนมีทารกป่วย 4 รายและเสียชีวิต 2 ราย จนเกิดวิกฤติการขาดแคลนนมผงขึ้นในสหรัฐอเมริกา [9]
อันตรายจากสารก่อภูมิแพ้
อันตรายจากสารก่อภูมิแพ้เกิดจากผู้บริโภคมีความอ่อนไหวต่อโปรตีนบางชนิดที่พบในอาหาร ในบางครั้งอาจพิจารณาเป็นอันตรายทางเคมี ข้อแตกต่างของอันตรายทางเคมีกับสารก่อภูมิแพ้คือ อันตรายทางเคมีเป็นอันตรายต่อทุกคน แต่อันตรายจากสารก่อภูมิแพ้ เป็นอันตรายเฉพาะคนที่แพ้สารนั้น ๆ เท่านั้น รายละเอียดเกี่ยวกับอันตรายจากสารกลุ่มนี้ สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ในหัวข้อ: สารก่อภูมิแพ้
2.การสูญเสียชื่อเสียง และความเชื่อมั่นในองค์กร
เมื่อผู้บริโภคเกิดอันตรายจากการปนเปื้อนในอาหาร หรือพบเห็นการปนเปื้อนที่สังเกตได้ (เช่น ปนเปื้อนเส้นผม, แมลง และสิ่งแปลกปลอม เป็นต้น) ทางผู้ผลิตอาหารจะต้องรับผิดชอบในความเสียหายที่เกิดขึ้น และมีความเป็นไปได้ที่ผู้บริโภคจะร้องเรียนหรือเล่าสิ่งที่พบเจอ ลงบนสู่แพลตฟอร์มออนไลน์ต่าง ๆ ทางโซเชียลมีเดีย ทำให้เรื่องราวกระจายอย่างรวดเร็ว ในกรณีที่อันตรายเกิดเป็นวงกว้าง หรือเป็นอันตรายรุนแรง ระดับความรุนแรงของข่าวสารก็จะยิ่งกระจายมากขึ้น ซึ่งส่งผลต่อความเชื่อมั่นขององค์กรในระยะยาว
นอกจากนั้นแล้ว การตรวจพบการปนเปื้อนที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐานการส่งออก อาจส่งผลให้ประเทศปลายทางเสียความเชื่อมั่นกับผลิตภัณฑ์ที่ส่งออกจากประเทศไทย อาจเกิดกรณีเพิ่มความเข้มงวดในการตรวจสอบ หรือสั่งห้ามนำเข้าผลิตภัณฑ์จากประเทศนั้น ๆ เช่น กรณีเพิ่มระดับความเข้มงวดในการตรวจสอบสารเคมีในพริกแดงที่ส่งออกจากไทยไปยังประเทศญี่ปุ่น [6] และสหราชอาณาจักร [10] เนื่องจากพบกรณีการปนเปื้อนสารเคมีฆ่าแมลงเกินมาตรฐาน
–อ่านต่อสัปดาห์หน้า–
เอกสารอ้างอิง
1.https://www.thairath.co.th/news/society/2514190
2.https://mgronline.com/onlinesection/detail/9650000094633
3.https://d.dailynews.co.th/regional/753719/
4.https://consumerthai.org/consumers-news/consumers-news/food-and-drug/4498-633107-html
5.https://consumerthai.org/consumers-news/food-and-drug.html
6.https://www.doa.go.th/psco/?p=7656
7.https://www.thansettakij.com/world/536141
8.https://www.thaipbs.or.th/news/content/311212
Related Post
-
เกษตรกรรมในเมือง
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศทำให้เกิดความกังวลในหมู่เกษตรกร อุตสาหกรรม และทุกๆ ฝ่ายที่เกี่ยวข้อง รวมถึง carbon footprint จากการขนส่งกำลังทำลายสิ่งแวดล้อม ดังนั้นจึงมีความตระหนักในการจัดหาอาหารท้องถิ่นเพื่อลดระยะทางในการขนส่งอาหารให้ใกล้กับเขตเมืองมากขึ้น วันนี้ เราจะมาพูดคุยเกี่ยวกับคำจำกัดความของเกษตรกรรมในเมือง โดยแนะนำเกษตรกรรมในเมืองสี่ประเภทหลัก ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืน และกรณีศึกษาความสำเร็จในการนำเกษตรกรรมในเมืองมาใช้
-
ไมโครพลาสติกในห่วงโซ่อุปทานอาหาร
พลาสติกส่วนใหญ่ที่ผลิตทั่วโลกถูกใช้ในการบรรจุอาหารและเครื่องดื่ม เมื่อเวลาผ่านไป พลาสติกจะเกิดการย่อยสลายและแตกออกเป็นอนุภาคขนาดเล็กที่เรียกว่าไมโครพลาสติก ในปี 2016 คาดว่า 60% ของพลาสติกทั้งหมด (322 ล้านตัน) เป็นบรรจุภัณฑ์สำหรับอาหาร ซึ่งส่วนใหญ่เป็นบรรจุภัณฑ์แบบใช้ครั้งเดียว เช่น ขวดน้ำแบบใช้ครั้งเดียว ภาชนะสำหรับนำกลับบ้าน กระป๋องอาหาร และแผ่นถนอมอาหาร ซึ่งมีส่วนสำคัญต่อการผลิตไมโครพลาสติก วันนี้เราจะมาพูดถึงคำจำกัดความของไมโครพลาสติก การปนเปื้อนในห่วงโซ่อุปทานอาหาร ผลกระทบที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพ และการป้องกันการปนเปื้อนในห่วงโซ่อุปทานอาหาร
-
Gastrophysics: ตอน ผลของสีต่อความรู้สึกของมนุษย์
วิทยาศาสตร์เพื่อความชอบทางประสาทสัมผัส หลักการทางวิทยาศาสตร์ที่สามารถบอกคุณได้ ว่าอะไรทำให้อาหารมื้อนี้ของคุณน่าประทับใจขนาดนี้
-
วัฒนธรรมความปลอดภัยด้านอาหาร
วัฒนธรรมความปลอดภัยด้านอาหารมีบทบาทสำคัญในการปกป้องชื่อเสียงของบริษัท รับรองความเป็นอยู่ที่ดีของพนักงาน และมอบประสบการณ์ที่ปลอดภัยให้กับลูกค้า
-
ประเด็นความปลอดภัยของอาหารแหล่งใหม่ๆ
อาหารแหล่งใหม่ที่เป็นเทรนด์มาแรง ทั้งโปรตีนจากพืช โปรตีนจากแมลง และแหล่งอื่น ๆ มีประเด็นความปลอดภัยอะไรที่ควรรู้บ้าง?
-
มาตรฐานสมาคมผู้ประกอบธุรกิจค้าปลีกแห่งสหราชอาณาจักร
ระบบการจัดการความปลอดภัยด้านอาหารมีบทบาทสำคัญในการสร้างและจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์อาหารที่ปลอดภัยและมีคุณภาพสูงแก่ผู้บริโภค เนื่องจากห่วงโซ่อุปทานอาหารทั่วโลกมีความซับซ้อนยิ่งขึ้น ธุรกิจอาหารจึงต้องใช้ระบบที่มีประสิทธิภาพโดยให้ความสำคัญกับความปลอดภัย คุณภาพ และการปฏิบัติตามมาตรฐานอุตสาหกรรม ระบบการจัดการความปลอดภัยด้านอาหารประกอบด้วยชุดขั้นตอน กระบวนการ และการควบคุมที่ออกแบบมาเพื่อระบุ ป้องกัน และจัดการอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในทุกขั้นตอนของกระบวนการผลิตและจัดหาอาหาร แนวทางเชิงรุกนี้ไม่เพียงแต่ปกป้องสุขภาพของผู้บริโภคเท่านั้น แต่ยังปกป้องชื่อเสียงและความน่าเชื่อถือของบริษัทอาหารในตลาดที่มีการแข่งขันสูงขึ้นอีกด้วย